Kapliczki i przydrożne krzyże w Wyrach

Gmina Wyry to dziś jedna z najstarszych gmin na Górnym Śląsku, tworzą ją dwie miejscowości: Wyry oraz Gostyń.

cytuję ze strony Wyry 
Pierwsza wzmianka o miejscowości Wyry pochodzi z 1287 roku z dokumentu wystawionego przez księcia Mieszka Opolskiego, pana na Raciborzu, a dotyczącego dodatkowych uposażeń kościoła św. Wojciecha w mieście Mikołowie.
Nazwa Wyry, czasem Wiry, w niezmienionej formie przetrwała do 1629 roku. W 1728 roku Książe Pszczyński z rodu Promniców zakupił większość ziemi w Wyrach. W tym czasie powstała potażarnia, cegielnia, kamieniołom i trzy młyny. Początki górnictwa systemem odkrywkowym datuje się na rok 1770.Rok 1927 to początki przemysłu chemicznego. Wtedy to otwarto zakład produkujący tlen, azot i inne związki azotowe do wyrobu nawozów sztucznych. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku w Wyrach i Gostyni toczyły się jedne z najcięższych na terenie województwa śląskiego walki z wojskami hitlerowskimi.
Z Gostyni kierujemy się w kierunku Wyr.
Na terenie miejscowości  Wyry  znajduje się pochodzący z przełomu XVIII - XIX wieku zespół dworu, w skład którego wchodzą budynki mieszkalne, budynki gospodarcze oraz fragment muru. Niestety , nie weszłyśmy za murowane ogrodzenie, bo naszym dzisiejszym celem wycieczki były krzyże przydrożne i kapliczki.Zainteresowały nas  natomiast ruiny zabytkowych budynków przy ulicy Dąbrowszczaków i Dwór.
w celu powiększenia zdjęcia wystarczy kliknąć na nie:)

 1895 r.

 

W ogóle ulica Dąbrowszczaków obfituje w cenne zabytki tu-kamienny krzyż przydrożny 

z 1860 r. fundacji gminy wyrskiej.

 Z przodu cokołu płaskorzeźba Matki Boskiej , 

nad nią właściwy krzyż z figurą Chrystusa.

naprzeciwko , przy posesji nr 63 kamienna figura św.Jana Nepomucena z XIX w-zwracają uwagę dobrze uchwycone proporcje sylwetki świętego

koniec ul.Dąbrowszczaków

skrzyżowanie ulic-Pszczyńskiej z Łaziską 
nadgryziony zębem czasu przydrożny kamienny krzyż
o dużej wartości zabytkowej .Na dwukondygnacyjnym cokole, z ludową rzeźbą Chrystusa-pierwotnie u stóp Chrystusa była figura Marii Magdaleny.

data nieczytelna

 na przeciw, skrzyżowanie Dąbrowszczaków i Pszczyńskiejzabytkowa kapliczka z pierwszej połowy XIX w.przykryta dachem czterospadowym.Na dachu figurka aniołka, pod jego krawędzią płaskorzeźba "Oko Opatrzności"

We wnęce płaskorzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1828 r.Nie mogłyśmy się  oprzeć  urodzie kapliczki , stąd tyle zdjęć.

Wracamy ponownie na ulicę Dąbrowszczaków, bo 

babci  uwagę zwrócił również  budynek Urzędu Gminy, mieszczący się w obiekcie z przełomu XIX i XX w.murowany, tynkowany ze stromym czterospadowym dachem,pokrytym dachówką.

Dobrze się stało, bo po drodze, prawie, natrafiamy na kapliczkę z XIX wieku, znajdującą się przy ulicy Dwór i Słoneczna .Posiada ona płaskorzeźbę Matki Boskiej z Dzieciątkiem.Znajduje się tuż obok cmentarza.Kryta dwuspadowym daszkiem, z półkolistą wnęką,poświęcona Matce Boskiej(pierwotnie znajdowała się tam płaskorzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem).

w oddali  kościół, to parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa.

parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa

Kościół wzorowany na stylu rokokowym, zaprojektowany przez architekta Maxa Śliwkę z Zabrza.Budowniczym był Jan Wilk z Bytomia.

wnętrze kościoła zrobione aparatem "z przyłożenia do szyby", proszę wybaczyć jakość.Wnętrze wykonał Ludwik Konarzewski-artysta rzeźbiarz z Istebnej.Budowę rozpoczęto w 1922 r., w 1927 kościół został poświęcony.

 ołtarz główny z figurą Pana Jezusa w środku, oraz św. Barbary z lewej strony i św. Jana Chrzciciela - patrona Wyr z prawej strony.

za kościelnym murem stary dom

w centrum wsi , u zbiegu ulic Dąbrowszczaków z ulicą Puszkina, jest Plac 1000-lecia, na nim głaz z tablicą poświęconą poległym w latach 1919-1945 r.

Następna słupkowa kapliczka przy ulicy Pszczyńskiej

Zaczyna się zanosić na burzę, więc "mop" obiera kierunek na Orzesze, mijamy hutę Łaziska ,pstryk i teraz już prosto do chałupy.Jeszcze tu wrócę :) tym razem sama, bo moją wnuczkę ciekawią coraz to nowe miejsca do zwiedzania na Śląsku.Zdaję sobie sprawę , że nasze wspólne motorowe wycieczki mają się ku końcowi.Nastoletnią panienkę będą interesowały coraz to nowe obiekty, niekoniecznie te sakralne :)

zdjęcia Paulina Ł.I.
Gabriela K.Cz.